Sinop-57

İLÇELER

Ayancık



Sinop’un batısında yer alır. İl Merkezine 62 km uzaklıktadır. Ayancık’ta ilk Türk egemenliği M.S.1100 tarihlerinde Danışmentliler döneminde kurulmuştur. Osmanlı İmparatorluğu döneminde çeşitli adlar altında idari yapılar içerinde yer aldıktan sonra 1860 yıllarında Ayancık ilçesi kurulmuştur.

İstafan Limanı, Çamurca Plajı, merkezin sahil kesimi, Akgöl, İnaltı Mağarası gezilebilecek yerlerdendir. Akgöl Ayancık-Boyabat devlet yolunun 31 km sinden sonra 4 km içeridedir. Çangal ormanları içinde bulunan Akgöl’de sandal gezintisi yapılabilir. Güzel bir mesire yeri olup, 1991 yılında Turizm Merkezi ilan edilmiştir.

Erfelek



Ülkemizin Batı Karadeniz Bölgesinde yer almakta olup, doğuda Sinop İl Merkezi, Güneyde Boyabat İlçesi, Batıda Ayancık İlçesi, Kuzeyde Karadeniz ile çevrilmiştir. Etrafı ormanlarla kaplı, denize de kıyısı bulunan, eşsiz tabiat güzellikleriyle eşine ender rastlanan bir İlçedir.

İlçenin yeryüzü şekilleri Karadeniz Bölgesinin yüzey şekillerine uygun bir özellik gösterir. Ancak denize kıyısı olan bölgelerinde yalıyar tipi kıyı özelliği görülmez. Dağlar denize paraleldir. Kıyıdan uzaklaştıkça yumuşak bir yükseltiyle tepe özelliği gösteren yapıdan sonra kıyıya paralel dağlar yükselir. Domuz dağı, Büyük Dağ ve Hacıbey ormanları en yüksek noktalardır.
Arazi; güneyde dağlık, kuzey ve doğuda engebeli ve düz yapıdadır. Dağlık arazinin tamamı ormanlarla kaplıdır. İlçenin ortasından geçen Karasu Çayı düz ve verimli bir ova şeridi oluşturarak kuzey doğudan Karadeniz’e dökülür.
Karasu Çayı 45
km. uzunluğunda olup, 1.175 m. kod farkı vardır.



İlçenin yüzölçümü 410 km2’dir. Bunun % 68.5’i orman, %29.4’ü tarım arazisi ve %2.1’i meradır.
Karasu çayı kenarında kurulmuştur. İl Merkezine 29 km. uzaklıktadır.İlk adı Cumayanı’dır. İlçede bulunan bir değirmen ve camiden dolayı yöre halkı buraya tahılını öğütmeye ve Cuma namazını kılmaya geldiğinden adı Cumayanı olmuştur.
Daha sonra Cuma günleri burada pazar yeri oluşturulmuştur. Bu pazar hala canlılığını korumaktadır. Sonradan adı yanından aktığı Karasu Çayı’ndan alınarak Karasu Bucağı olmuştur. 1961 yılında ilçe olunca ise çevresinde bulunan Erfelek Ormanından isim alarak Erfelek ilçesi olarak adını değiştirilmiştir. İlçe tarihi eser yönünden oldukça fakirdir. Kuztepesi güzel bir mesire yeridir.

Boyabat



Boyabat İl’in güneyinde yer alır ve en büyük ilçesidir. Gazidere kenarında çukurda kurulmuştur. M.Ö.600 yıllarında kurulduğu sanılmaktadır. İl Merkezine 94 km uzaklıktadır. Boyabat Kalesi tarihinin daha da eskiye dayandığını göstermektedir. İslamiyetten öncesine ait bir adına rastlanılmamıştır. Yalnız Batlamyos’un Ayasofya Kütüphanesi’ndeki coğrafyasının haritasında “Germanikopolis ve Yermanikopolis” şehri bugünkü Boyabat Kalesi yerinde gösterilmiştir. Boyabat Kalesi bugün bile ihtişamını korumaktadır.

Ormanlık olan ilçe genelde çam ağaçlarıyla kaplıdır. Kalebağı,Topalçam, Bürnük ilçenin gezi ve mesire yerleridir. Sivil mimari ev örnekleri, Boyabat Kalesi, Kaya mezarları görülmeye değer yerlerdir.



Son yıllarda keşfedilen Boyabat Bazalt Kayalıkları Boyabat’a 15 km uzaklıkta Kurusaray Köyü civarında Fındıklık mevkiindedir. Bir doğa harikası olan bu yeri sit alanı olarak ilan etme çalışmaları sürmektedir. Birbirine yakın 3 vadide yer alan Bazalt Kayalarının özelliği 30-40 m. yüksekliğinde 4-5-6 köşeli sütunlardan oluşmasıdır. Jeolojik oluşumu ile ilgili Maden Tetkik Araştırma Enstitüsü ve 9 Eylül Üniversitesi uzmanlarınca yapılan araştırma ve çalışmalar sonucunda genç döneme ait yaklaşık 3-5 milyon yıl yaşında olduğu sonucuna varılmıştır.

Milli Mücadelede Sinop

Ülkemizin dört bir taraftan işgali ve azınlıkların zararlı çalışmalarından Sinop da nasibini almıştır. Samsun merkezi ayrılıkçı Rum Müdafaa-i Meşrufa Cemiyeti ‘nin Sinop ‘ta bir şubesi vardı. Bağımsız bir Rum Pontus Devleti kurmayı amaçlayan ayrılıkçı çeteler, zaman zaman Sinop yörelerine de sarkıyor, Müslüman köyleri basıyor halkı yıldırmaya çalışıyordu. Üçüncü Ordu Müfettişliği ‘ne ve Anadolu ‘da Milli Mücadeleyi başlatma görevine atanan Mustafa Kemal, 18 Mayıs 1919 günü Sinop Limanı ‘na uğramış, Sinop Askerlik Şubesi Başkanı ‘nı gemiye çağırıp, gerekli emirleri vermiş ve kara yolunun uygun olmadığını öğrenip, hiç gemiden inmeden, Samsun ‘a hareket etmiştir.

Eylül 1919 ‘da şehirdeki küçük İngiliz birliği, Sinop Mutasarrıfı Mutasarrıfı Mazhar Tevfik Bey ‘i tutuklamak ve Hükümet Konağı ‘na İngiliz Bayrağı asmak istemişlerse de, halkın sert tepkisi üzerine bundan vazgeçmek zorunda kalmışlardır.

Sinop ve yöresindeki Milli Cemiyetler ’in (Müdafaa-i Hukuk) örgütlenmesi Mazhar Tevfik Bey ‘in yeniden güç kazanmasından sonra hızla gelişti. Sivas Kongresi ‘nde alınan karar uygulanınca, Sinop ve nahiyelerinde Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti ‘nin bir çok şubesi açıldı. Meclis-i Mebusanda da Sinop ‘u Rıza Nur Bey ve Miralay Zeki Bey temsil etmişlerdir.

Sinop İstiklal Savaşı ‘na da bütün gücüyle katılmıştır. Sinop sancağının Ayancık-Boyabat ve merkez ilçeleri İstiklal Harbinde en çok şehit veren bölgelerden kabul edilir ve bu yüzden askeri belgelerde bu savaş takdirle anılır.

23 Nisan 1920 ‘de toplanan Birinci dönem T.B.M.M. ‘ne Sinop adına şu Millet vekilleri seçilmiştir: Şerif (Arkan) Bey, Abdullah (Karabina) Bey, Hakkı Hami (Ulukan) Bey, Rıza Namık (Uras) Bey, Şevket (Peker) Bey, İstanbul Meclis-i Mebusanı ‘nda Sinop Mebusu olan Rıza Nur Bey ‘de, Meclis-i Mebusan ‘ın kapatılmasından sonra Ankara ‘ya gelerek Büyük Millet Meclisi ‘nin çalışmalarına katıldı. Meclisin ilk geçici başkanlığını da en yaşlı üye sıfatıyla Sinop Mebusu Şerif Bey yürütmüştür.